Văn hóa mà không THÔNG, TRUYỀN kiểu gì cũng tắc!

| Người làm PR cần “cóc’ gì hiểu văn hóa? Nhưng nếu không hiểu, kế hoạch của bạn chỉ có công cốc mà thôi! |

Văn hóa & Truyền thông.

Năm 2018, Dolce & Gabbana (D&G) đã có một “pha tự hủy cực mạnh” chọc giận một thị trường đóng góp tới 1/3 doanh thu cho các nhãn hàng xa xỉ, khởi đầu bằng một video quảng bá gây tranh cãi khi nhân vật chính trong video là một người mẫu Trung Quốc diện thiết kế mới sang trọng của D&G. Cô gái mang dáng vẻ hơi khờ khạo sử dụng đũa – một công cụ dùng bữa truyền thống của Trung Quốc và nhiều quốc gia Châu Á để trải nghiệm những món ăn Ý như mỳ spaghetti, pizza và bánh cannoli.

~ Cũng là người Việt có những điểm tiệm cận trong văn hóa với Trung Quốc, bạn sẽ nghĩ sao nếu một ngày văn hóa dùng đũa của bạn được mang lên quảng cáo của một nhãn hàng như một trò đùa vui trông thật kém sang và chẳng hài hước tí nào. Nghĩ sao ư? Thì tẩy chay chứ còn thì gì nữa?

Hay hẳn đâu đó bạn còn nhớ hình ảnh một cậu bé da màu với chiếc áo hoodie xanh lá cây xanh được đăng quảng cáo của H&M kèm dòng chữ: “Coolest Monkey in the Jungle.”

“Monkey” ư? Tôi là khỉ?

Thật đáng buồn cho một copywriter nào đó khi sử dụng đúng thuật ngữ được coi là một từ thường dùng để phân biệt chủng tộc đối với những người gốc Phi để làm quảng cáo.

~ Tưởng tượng bạn là người gốc Phi hay là một nhà nhân quyền mẫn cán đọc được những dòng này, liệu theo lẽ tự nhiên, bạn có tránh được “ba máu sáu cơn” không?

Thời đại học, tôi học Truyền thông doanh nghiệp, tên tiếng anh là Business Communication, còn tên tiếng Pháp dài hơn là Communication des entreprises. Năm nhất bập bẹ học tiếng, năm hai mò mẫm học cơ sở ngành, một trong những môn đầu tiên tôi học là Truyền thông liên văn hóa (Communication interculturelle). Học truyền thông ý gì? Học gì thì học. Phải học văn hóa trước.

Những ngày đầu lững chững nhen nhóm theo nghề, loằng ngoằng một hồi thế nào may mắn gặp ngay một Chuyên gia truyền thông văn hóa tu học Thạc sĩ ở Pháp về, lại kèm thêm profile kinh nghiệm làm việc ở toàn những trung tâm văn hóa có tiếng tăm. Buổi đầu được gặp thầy chính thức, tôi được tặng ngay cuốn sách “Thần thoại PR” do thầy làm tác giả, tha hồ mà nghiền ngẫm. Cuốn sách vỡ lòng về PR mà thế nào thầy tôi cho đọc như thăm bảo tàng nghệ thuật. Hỡi ơi toàn là phân tích tranh với họa, chủ đề nghệ thuật mà thầy gắn nó lồng ghép thành kiến thức kinh nghiệm PR được, thế mới tài. Vậy là tôi được truyền cảm hứng cho việc tìm hiểu sâu về văn hóa nếu muốn theo nghề, từ chính người thầy của mình.

Đi làm thì khỏi nói, là người-có-văn-hóa, tôi mới nghĩ ra được các content chuẩn-chạm đúng với tinh thần của sinh viên.

Sau này học lên bậc cao hơn, tôi vẫn học về Văn hóa. Văn hóa vẫn đằng đẵng theo tôi trong những buổi học, giờ nghiên cứu về Quản trị truyền thông.

Tựu trung lại, với tôi, Truyền thông, PR giống như một bộ môn nghệ thuật thấu hiểu và chinh phục con người, mà con người thì có cái lõi là văn hóa. Văn hóa mà không THÔNG, TRUYỀN kiểu gì cũng tắc!

P/s: Ảnh cũ năm 2022 chụp món quà của thầy